Prace do wykonania w miesiącu październiku

Rośliny ozdobne

Na początku miesiąca

Wykopujemy bulwy - dalii, krokosmii ogrodowej, mieczyków ogrodowych, cebule - neriny oraz kłącza - paciorecznika. Cebule, bulwy i kłącza suszymy, czyścimy z ziemi oraz resztek suchych liści i pędów i układamy w skrzyneczkach przykrytych torfem, piaskiem lub trocinami, a przez zimę przechowujemy w temperaturze do 8°C.
Możemy sadzić jeszcze cebule szafirków w odstępach co 8-10 cm na głębokości 6 cm i bulwy krokusów w odstępach co 10-15 cm na głębokości 6-8 cm.

Przez cały miesiąc

Październik jest najlepszą porą sadzenia do gruntu wysuszonych i oddzielonych od matecznych cebulek czosnków ozdobnych. W tym czasie także dzielimy i sadzimy na nowe miejsce kłącza konwalii.
Do końca października wysadzamy cebule tulipanów.
Możemy przesadzać zimozielone krzewy (iglaste i liściaste) a także wykopujemy, dzielimy i przesadzamy odporne na mróz byliny.
Systematycznie podlewamy zawsze zielone krzewy liściaste i iglaki. Dostateczna ilość wilgoci w glebie zapewni roślinom dobre przetrwanie zimy.
W miarę możliwości rozpinamy nad zbiornikami wodnymi siatkę, która zabezpieczy przed dostawaniem się liści do wody i ich gniciem. W przypadku braku takich zabezpieczeń oczyszczamy zbiorniki wodne z opadłych liści i zbędnych zalegających w nich roślin.
W miarę wzrostu trawy regularnie kosimy trawnik. Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, to robimy przed zimą odpowiedni drenaż i odpływ wody z trawników.

W drugiej połowie miesiąca

Sadzimy ozdobne krzewy Iiściaste produkowane z gołym korzeniem (gatunki i odmiany wrażliwe na mróz lepiej sadzić wiosną) jak i krzewy żywopłotowe oraz róże. Rośliny zdążą się jeszcze dobrze przekorzenić przed zimą, co korzystnie wpłynie na ich zimotrwałość i odporność na suszę. Zregenerowanie systemu korzeniowego przed zimą pozwoli na szybsze pobieranie wody i składników pokarmowych przez rośliny wiosną a co za tym idzie szybszą wegetację wiosną.

Pod koniec miesiąca

Sadzimy kłącza irysów cebulowych kwitnących latem.
Wokół posadzonych w październiku krzewów dobrze jest usypać kopczyk z ziemi wysokości 20-30 cm, który będzie chronił nasady pni i system korzeniowy bardziej wrażliwych roślin przed przemarznięciem w przypadku surowej, bezśnieżnej zimy.
Usuwamy ze skrzynek balkonowych nieefektownie już wyglądające rośliny jednoroczne a do widnych pomieszczeń przenosimy wrażliwe na mróz rośliny wieloletnie (pelargonie, fuksje, werbeny, irezyny i plektrantus).
Rośliny pokojowe stawiamy w bardziej widne miejsca,  przestajemy je nawozić oraz ograniczamy podlewanie.

 

Sadownictwo

Na początku miesiąca

Październik to ostatni miesiąc zbierania owoców. Kontynuujemy zbiory późnych odmian jabłoni, grusz oraz śliw. Zbieramy także owoce jagodowe -jeżyny, maliny powtarzające. Jabłka i gruszki późnych odmian nadają się do przechowywania. Umieszczamy je w pomieszczeniu przeznaczonym na przechowalnię np. w piwnicy, które zostało odpowiednio przygotowane w poprzednim miesiącu. Do przechowywania wybieramy owoce dobrze wyrośnięte, bez uszkodzeń spowodowanych przez choroby, szkodniki czy przymrozki. Ważne jest aby były one z szypułkami, ponieważ w miejscu po wyrwanej szypułek mogą zacząć rozwijać się choroby grzybowe powodujące gnicie owoców, a w konsekwencji doprowadzić do całkowitego ich zniszczenia. Owoce przeznaczone do przechowywania powinny być zebrane wcześniej, po osiągnięciu przez nie dojrzałości zbiorczej tzn. takie, których skórka zmieniła barwę z trawiastozielonej na jasnozieloną.
Pamiętajmy o orzechach włoskich, których nie zrywamy tylko zbieramy z ziemi. Mamy wtedy pewność, że osiągnęły one właściwą dojrzałość i nadają się do suszenia. Orzechy do suszenia dobrze jest umieścić w ażurowych skrzynkach i ustawić na pólkach lub stelażu w suchym i przewiewnym miejscu,  co gwarantuje swobodny przepływ powietrza i przyspiesza dosuszanie. Aby orzechy nie pleśniały, co kilka dni trzeba je odwrócić. Suche orzechy można przełożyć do ażurowych siatek i przetrzymać nawet do kolejnego sezonu.

W drugiej połowie miesiąca

Na rynku pojawia się już materiał szkółkarski. Można zatem nabyć drzewka i krzewy interesujących nas odmian i przystąpić do sadzenia. Bardzo ważne jest,  aby podczas przewożenia nie przesuszyć systemu korzeniowego drzewek i krzewów. Na czas transportu korzenie zwilżamy i wkładamy do worka foliowego, a po przywiezieniu na działkę obsypujemy wilgotną glebą. Następnie przystępujemy do sadzenia. Nowe rośliny powinno się sadzić na dobrze przygotowanym miejscu. Po posadzeniu robimy miskę wokół rośliny i obficie podlewamy.

Pod koniec miesiąca

Drzewa i krzewy zasilamy potasem w dawce około 1 kg K2O na 100 m2 powierzchni nawożonej.
Można przystąpić do zabezpieczania roślin na zimę, zwłaszcza nowo posadzonych. Pnie drzew owijamy papierem lub zakładamy na nie plastikowe osłonki, celem ochronienia przed zającami. Ze względu na gryzonie dobrze jest wykosić większe chwasty spod drzew żeby nie dopuścić do ich zagnieżdżenia się i uszkodzenia systemu korzeniowego drzew.

 

Warzywnictwo

Na początku miesiąca

W pierwszych dniach października sadzi się na miejsce stałe rozsadę sałaty zimującej. Zagon pod tę sałatę powinien być wcześniej nawieziony rozłożonym kompostem i nawozami fosforowo-potasowymi. Po  lekkim przemarznięciu ziemi zagon przykrywa się łętami lub gałęziami świerkowymi.
Czas najwyższy, by przygotować odpowiednie pomieszczenia do przechowywania warzyw, wybrać ew. miejsce na kopcowanie. Gromadzi się też świeży, czysty piasek do przesypywania warzyw (lub Iżejszą ziemię).
Jeśli chcemy posadzić rabarbar w innym miejscu lub odmłodzić naszą działkową plantację, wówczas na początku miesiąca należy podzielić 4-5-letnie zdrowe karpy, uzyskując w ten sposób sadzonki do przesadzenia. Miejsce pod nowe nasadzenia rabarbaru powinno być dobrze i głęboko uprawione oraz nawiezione. W tym samym czasie rozmnaża się kępki szczypiorku  przez podział.

W połowie miesiąca

Na glebach Iżejszych warto przygotować zagony do ozimego wysiewu marchwi, pietruszki korzeniowej i naciowej oraz kopru. Sadzi się już do gruntu cebulę dymkę, drobną i dobrze zasuszoną oraz czosnek ozimy. Najlepiej sadzić typ czosnku wytwarzający kwiatostany. Dymkę i czosnek sadzi się trochę głębiej niż wiosną. Po przymrozkach zaleca się lekkie przykrycie.
Rozpoczynamy przygotowanie ziemi  do produkcji rozsady, do inspektów, sporządzamy odpowiednią mieszankę ziemi do pierścieniowej uprawy w tunelach i w szklarni. Gromadzimy też odpowiednią ilość podłoża i niezbędne pojemniki do pędzenia warzyw późną jesienią i zimą.

Pod koniec miesiąca

Jeśli mamy zamiar pędzić szczypiorek, pod koniec października wykopujemy kępki, najlepiej silne, dwuletnie, z których od sierpnia nie były cięte liście. Następnie kępki lekko się podsusza, zostawiając je na powietrzu ledwie przysypane ziemią (nie mogą wyschnąć) do lekkiego przemarznięcia.
W ostatniej dekadzie miesiąca zbiera się pory, skorzonerę, pasternak oraz późne odmiany kapusty głowiastej białej.
Po zbiorze warzyw należy sukcesywnie prowadzić uprawki jesienne. Jeśli zajdzie taka potrzeba należy wykonać wapnowanie gleby. Tam gdzie jest potrzebne nawożenie organiczne, trzeba je zastosować, nie zapominając o uzupełniającym jesiennym nawożeniu mineralnym.

Przez cały miesiąc

Kontynuuje się zbiory wielu gatunków warzyw (kapusta pekińska, sałaty, rzodkiewka, koper, rzodkiew, endywia, kapusta włoska, czerwona, kalafior i brokuł). W celu przedłużenia okresu zbioru tych warzyw stosuje się okrycia płaskie lub można założyć jeszcze niski tunel foliowy.
Zaraz po zbiorach warzyw powinno się zebrać świeże resztki roślin i oczyścić zagony z chwastów. Zielone części składa się na kompost.

 

Ochrona roślin

Na początku miesiąca

Na wykopywanych korzeniach marchwi można zauważyć biały nalot przypominający proszek, a w nim nieraz dość liczne, żółtawe mszyce. To bawełnica topolowo-marchwiana, gatunek występujący powszechnie, posiadający dwóch żywicieli. Wiosną bawełnica rozwija się "na", a właściwie w liściach topoli, tworząc w pobliżu głównego nerwu niezbyt duże, owalne wyrośla (galasy). W lipcu przelatuje na różne rośliny z rodziny baldaszkowatych (w tym na marchew), gdzie rozwija się aż do późnej jesieni tworząc przy korzeniach nieraz duże liczebnie kolonie. Na działkach mszyca ta spotykana jest na ogół nielicznie, nie wyrządzając szkód.
O  ile bawełnica nie stanowi na działkach wielkiego zagrożenia, o tyle inny owad związany z marchwią - połyśnica marchwianka może się stać poważnym szkodnikiem. Larwy połyśnicy drążą w zewnętrznej warstwie korzenia nieregularne chodniki, a zaatakowane korzenie gorzknieją i nie nadają się do przechowywania. Jeżeli połyśnica co roku występuje licznie na działce, to należy przyspieszyć zbiór marchwi, pamiętając, że larwy połyśnicy żerują początkowo przez 3-4 tygodnie (w drugiej połowie sierpnia i w pierwszej połowie września) na bocznych cienkich korzeniach nie wgryzając się do korzenia głównego. Przyspieszenie zbioru pozwala więc na uniknięcie szkód. W przyszłym roku należy pomyśleć o zastosowaniu naprzemianrzędowej uprawy marchwi z innymi warzywami np. cebulowymi.
Zbierając warzywa kapustne, należy zwrócić uwagę, czy na korzeniach wyrywanych roślin nie występują duże palczaste wyrośla powstałe w rezultacie zaatakowania rośliny przez groźną chorobę - kiłę kapustnych. Jeżeli choroba ta występuje na działce, to należy zrezygnować na kilka lat z uprawy kapusty, kalafiora czy brokułu, a glebę odkwasić (zwapnować).

Pod koniec miesiąca

Rozpoczynamy sadzenie drzew owocowych. Unikać należy kupowania roślin posiadających na korzeniach guzowate wyrośla spowodowane przez bakterie,  spękaną korę, zrakowacenia lub inne uszkodzenia powstałe np. w wyniku żerowania bawełnicy korówki. Z kolei kupując krzewy czarnej porzeczki należy zwrócić uwagę na kształt pąków. Jeżeli niektóre z nich są nabrzmiałe, to jest to zapewne spowodowane ich zaatakowaniem przez wielkopąkowca porzeczkowego - szpeciela niewidocznego gołym okiem, którego miejscem rozwoju są właśnie pąki porzeczek.
Jeżeli brzoskwinie zaatakowała wiosną kędzierzawość liści, to należy pamiętać o zabiegu zwalczającym sprawcę tej choroby, który należy przeprowadzić po zrzuceniu liści przez brzoskwinię. Oprócz brzoskwini należy także opryskać drzewa czy krzewy znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie, na których ten grzyb może także zimować.

"Działkowiec"