Prace do wykonania w maju
Rośliny ozdobne
Na początku miesiąca
Ogławiamy tulipany, narcyzy i inne rośliny cebulowe obcinając u
nasady ich kwiaty. Rośliny odchwaszczamy i nawozimy, a od połowy maja
przestajemy je podlewać by przygotowały się do letniego
spoczynku. Bezpośrednio po przekwitnięciu wycinamy zasychające kwiatostany
forsycji, lilaków, migdałka a także wcześnie kwitnących gatunków
tawuł. Przywiązujemy do podpór intensywnie rosnące pędy pnączy - powojników,
wiciokrzewów i róż pnących. Wycinamy dzikie pędy wyrastające pod miejscem
okulizacji u róż, migdałków i innych szczepionych drzewek i krzewów. Dzielimy
byliny kwitnące późnym latem lub jesienią (astry, złocienie, rudbekie. nawłocie,
liliowce, funkie, macierzanki, rojniki i rozchodniki). Po sadzeniu należy
przyciąć dość silnie nadziemne części tych roślin. Przycinamy zasychające
pędy kwiatostanowe bylin kwitnących bardzo wczesną wiosną. Ścinamy je nisko na
około 5-10 cm nad ziemią.
Przez cały miesiąc
W zależności od warunków pogodowych sadzimy do pojemników i
skrzynek balkonowych rośliny sezonowe i gatunki wieloletnie (pelargonie,
petunie, begonie bulwiaste, fuksje, argyrantemę krzewiastą, uczep rózgowaty,
kocanki włochate, irezynę, koleus Blumego i wiele innych). Zaczynamy robić
sadzonki zielne z wielu gatunków krzewów liściastych - krzewuszek, tawuł, dereni
i innych. W celu zagęszczenia sosen (odmian karłowych), wyłamujemy młode
przyrosty.
Pod koniec miesiąca
Wysiewamy nasiona roślin dwuletnich. Wysiewamy do gruntu
nasiona gatunków ciepłolubnych, których siewki są wrażliwe na spóźnione wiosenne
przymrozki jak np.: fasolę wielokwiatową, nasturcję większą, portulakę
wielkokwiatową, złociszek oskrzydlony czy dynię ozdobną. Wysadzamy do gruntu
(dobrze zahartowaną wcześniej) rozsadę roślin sezonowych - lobelię, szałwię,
begonię, petunię, cynię, pelargonie, niecierpki, heliotrop, a także byliny
bulwiaste i cebulowe - paciorecznik, begonię bulwiastą, dalie, mieczyki,
krokosmie i inne. W ogrodzie wodnym sadzimy wrażliwe na przymrozki rośliny
wodne jak np. grzybienie. Systematycznie kosimy trawniki i w miarę potrzeby
nawozimy i podlewamy. Posadzone w kwietniu lub na początku maja drzewka,
krzewy i byliny zasilamy mineralnymi nawozami wieloskładnikowymi lub
wolnodziałającymi. Zwykle robimy to po ok. 2 tygodniach od momentu sadzenia, gdy
są już dobrze przekorzenione i mogą pobierać nawozy z gleby.
Sadownictwo
Na początku miesiąca
Początek maja to dobry termin na pierwsze dokarmianie drzew
azotem (polowa dawki), dotyczy to głównie starszych drzew. Nowo posadzone drzewa
nawozimy nieco później, żeby nie narażać systemu korzeniowego na
uszkodzenia. W maju występują przymrozki, nierzadko uszkadzają one kwiaty lub
zawiązki owoców. W walce z przymrozkami dobre rezultaty daje zadymianie, możemy
także wykonać minipiecyki z odwróconych ceramicznych doniczek, w których
umieszczone są palące się długo świece. Można wykonać jeszcze cięcie
zasadnicze drzew. Taki termin cięcia jest odpowiedni dla drzew, które mogły
zostać uszkodzone w czasie zimy. W maju widać, które pędy są przemarznięte, gdyż
ich pąki nie rozwijają się. Uszkodzone pędy zaczynają się marszczyć, co
świadczy o uszkodzeniu wiązek przewodzących. W maju można także stosować
dolistne nawożenie drzew nawozami wieloskładnikowymi (np. Florovit), kiedy
stwierdzimy uszkodzenia mrozowe. Zabieg ten pomaga szybciej zregenerować
uszkodzenia powstałe w czasie surowej zimy. Z uwagi na owady zapylające,
warto jest usuwać z murawy i trawnika rośliny mniszka lekarskiego, który kwitnie
w podobnym terminie co drzewa owocowe i jest bardziej atrakcyjny dla pszczół niż
kwiaty drzew i krzewów owocowych.
W drugiej połowie miesiąca
Rozpoczynamy zabiegi formujące odpowiednie kąty między
przewodnikiem a pędami bocznymi. W tym celu stosuje się różne materiały
pomagające ukształtować właściwy kąt. Powinien być on zbliżony do kąta prostego.
Do odginania pędów zielnych przydatne są drewniane klamerki, które zakładamy na
przyrost o długości około 5-10 cm. Po dwóch tygodniach można je zdjąć, gdyż kąty
rozwidleń są już utrwalone. Pędy zielne lub półzdrewniałe (od drugiej połowy
maja do czerwca-lipca) można odginać stosując drewniane wykałaczki. Działają one
jak rozpórki, kształtując prawidłowe położenie pędu w stosunku do przewodnika. W
tym przypadku także usuwa się je po 14 dniach lub pozostawia aż same
wypadną. Zaczynają pojawiać się odrosty korzeniowe podkładki oraz drobne pędy
wyrastające na pniu. Powinny być one sukcesywnie usuwane w miarę pojawiania się.
Odrosty wycinamy sekatorem a pędy z pnia usuwamy ręcznie, jeśli jeszcze nie
zdrewniały.
Przez cały miesiąc
W maju bardzo ważne jest odpowiednie zaopatrzenie drzew i
krzewów w wodę ze względu na intensywny wzrost roślin oraz kwitnienie.
Pamiętajmy więc o podlewaniu. Należy usuwać chwasty wokół drzew i krzewów,
zwłaszcza na plantacji truskawek i poziomek jeśli w poprzednim miesiącu warunki
pogodowe nie pozwoliły na wyłożenie ściółek. Po odchwaszczeniu i oczyszczeniu
roślin warto położyć ściółkę ze słomy aby utrzymać na plantacji warunki
fitosanitarne.
Warzywnictwo
Na początku miesiąca
Do szklarni i tuneli foliowych można już sadzić pomidory, a
kilka dni później - rozsadę ogórków. Jest to czas na siew późnych odmian
marchwi i buraków ćwikłowych przeznaczonych na jesienny zbiór. Warto też
wysiać koper do zbioru na zielono, ale część z niego można zostawić na dłużej,
aż do wytworzenia nasienników, aby potem zużyć go jako przyprawę do kwaszenia
ogórków, kapusty i do innych przetworów. Wysiewamy kolejne partie rzodkiewki
i białą rzodkiew. Gdy gleba jest wilgotna, lecz nie za mokra, należy dokonać
przerywki wysianych wcześniej warzyw. W pierwszej dekadzie maja rozpoczyna
się wysiew fasoli szparagowej i na suche nasiona. Gdy jest chłodno, siewy lepiej
jest opóźnić o kilka dni, aż temperatura gleby ustabilizuje się (10°C i
powyżej). W tym samym czasie warto też wysiać nasiona szczawiu, soi i buraka
liściowego.
W połowie miesiąca
Od połowy maja można sadzić do gruntu letnie odmiany kalafiora,
sałatę letnią, późniejsze odmiany kapusty, selery korzeniowe i naciowe. Po
"zimnych ogrodnikach" można też wysiać bezpośrednio do gruntu ogórki, kabaczki,
dynie, patisony, cukinie. Jeśli zaś mamy gotową rozsadę tych warzyw, sadzimy ją
teraz do gruntu. Należy pamiętać aby rozsada była zahartowana. Siejemy do
gruntu kukurydzę cukrową i pękającą. Lepiej uprawiać je z wcześniej
przygotowanej rozsady (od połowy kwietnia), wówczas uzyska się nieco
wcześniejsze zbiory kolb. Dwa rzędy kukurydzy warto posadzić obok rzędów ogórków
od strony zachodniej, co będzie stanowiło pas ochronny od strony silniej
wiejących wiatrów zachodnich i zapewni swoisty mikroklimat.
W końcu miesiąca
Sadzi się do gruntu rozsadę warzyw o wysokich wymaganiach
cieplnych (papryka, melon, oberżyna, kawon, melon, karczoch, kard, kiwano,
rodzynek brazylijski). Na rozsadniku siejemy sałatę rzymską, masłową,
endywię, jarmuż, kalarepę, przeznaczając je do sadzenia jako warzywa
poplonowe.
Przez cały miesiąc
Sadzi się rozsadę porów, szczypiorku, cebuli siedmiolatki,
rozmnażanej w pierwszym roku uprawy z nasion wysiewanych na rozsadniku. Do
gruntu sieje się nasiona cykorii sałatowej, której korzenie jesienią i zimą będą
przeznaczone do pędzenia główek. Na rozsadniku wysiewa się kolejne partie
sałaty masłowej, kruchej i niektóre warzywa kapustowate na zbiór
jesienny. Należy bacznie obserwować nasz warzywnik. Powinien być regularnie
odchwaszczany. W razie potrzeby warzywnik trzeba nawadniać.
Ochrona roślin
Na początku miesiąca
Mamy już za sobą okres żerowania kwieciaka jabłkowca, a
zaatakowane pąki nie rozwijają się i zaczynają brązowieć. W ich środku
znajdują się larwy, a za niedługo poczwarki, można więc się pokusić (co
wymaga cierpliwości) o ich usunięcie z drzew. W ten sam sposób możemy postąpić z
zaschniętymi pąkami gruszy, które nie rozwinęły się po zimie, a we wnętrzu
każdego z nich, na początku maja znajduje się najczęściej larwa lub poczwarka
kwieciaka gruszowca. Należy uważnie się przyjrzeć pąkom kwiatowym, kwiatom i
liściom jabłoni, czy (i w jakiej ilości) występują na nich mszyce. Jeżeli są to
wyłącznie jasnozielone osobniki z ciemniejszą smugą w grzbietowej części,
tworzące niezbyt duże kolonie na kwiatach i na liściach, to... nie ma się co
nimi specjalnie przejmować. To zapewne mszyca jabłoniowo-zbożowa, która po
krótkim okresie żerowania w pąkach, na kwiatach i liściach przeleci wkrótce na
trawy, gdzie pozostanie aż do późnego lata. Znacznie gorzej jeżeli po spodniej
stronie liści pojawią się kolonie różowawych i fioletowych mszyc porazika
jabłoniowego. To najgroźniejsza z mszyc występujących na jabłoniach -
wytwarzająca na tych drzewach nawet do sześciu pokoleń, a oprócz deformacji
liści powodująca także skarlenie owoców. W przypadku stwierdzenia dużej liczby
kolonii porazika jabłoniowego, trzeba będzie niedługo po kwitnieniu
przeprowadzić zabieg zwalczający stosując Pirimor lub inny zalecany do
zwalczania mszyc preparat. W ten sam sposób należy postąpić na śliwach, na
których najliczniej występuje mszyca śliwowo - trzcinowa oraz śliwowo-chmielowa.
Niezauważone w porę, mogą już w czerwcu wytworzyć bardzo liczne kolonie, a ich
obecność jest szczególnym zagrożeniem dla Węgierki Zwykłej i innych pokrewnych
odmian z racji przenoszenia przez mszyce groźnej choroby szarki - ospowatości
śliw. Na początku kwitnienia jabłoni i śliw wylatują owocnice, których larwy
niszczą zawiązki owoców. Już wiele lat temu stwierdzono, że zabieg grzybobójczym
preparatem Topsin, przeprowadzony tuż przed kwitnieniem, wpływa na mniejsze
opanowanie zawiązków przez owocnicę. Natomiast zabieg przeprowadzany
bezpośrednio po kwitnieniu, a praktykowany przez sadowników jest bardzo trudny
do przeprowadzenia w warunkach działkowych.
Przez cały miesiąc
Deszczowa pogoda w okresie kwitnienia i po kwitnieniu w istotny
sposób wpływa na późniejsze opanowanie roślin przez groźne choroby grzybowe
takie jak brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych, brunatna zgnilizna drzew
pestkowych, drobna plamistość liści drzew pestkowych (na wiśni) czy szara pleśń
na truskawce. W takich warunkach zwalczanie jest konieczne i powinno być
prowadzone w okresie kwitnienia przeciwko brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych
na wiśni i czereśni (Topsin, Miedzian), a po kwitnieniu przeciwko drobnej
plamistości liści (Syllit, Topsin). Szarą pleśń na truskawce należy zwalczać w
okresie kwitnienia stosując Euparen Multi, Teldor lub Pomarsol Forte.
"Działkowiec"
|